Terrengfeller i og i nærleiken av skredterreng

I februar hadde klassen ein toppturcamp i Vigdalen. Fokuset denne turen var på sikker ferdsel i skredterreng, samt redning om ein skulle vere ute for uhellet. Eg har valt å skrive om terrengfeller som er noko ein må forhalde seg til å ta med i vurderingane når ein ferdast i eller i nærleiken av skredterreng.

Når ein ferdast i eller i nærleiken av skredterreng må ein heile tida tenkje på kvar ein endar opp om det skulle gå eit skred der ein er. Dei fleste skredulykkjer med døydeleg utgang skjer i terrengfeller.

Skavlar
Skavlar kan både brekke på utsida og i nokre tilfeller danne sigesprekkar i terrenget innover mot fjellet. Skavlar kan brotne av seg sjølv medan dei byggjer seg opp. Eit slikt skavlbrot kan forårsake større skred i terrenger under.

Renner
Renner samlar snø ved vindtransport frå tre kantar, vindtransport av snø aukar skredfaren.
Renneformasjonen samlar opp snø som er i rørsle av anten flak eller laussnøs, slik at skredet får større energi, fart og meir snø. Når skredet stoppar, kan ein vere gravlagt under mykje snø.

Stup og kantar
Om ein vert ført utfor stup er det innlysande at ein kan bli slått i hjel av det. Markerte terrengdetaljar, ofte med bratte kantar på grunn av erosjon, kan fungere som terrengfeller ved anten å stoppe opp skredmassar, slik at ein kan bli gravlagt djupt i snøen eller ved å danne "hengande snøfelt" Dette er snøflankar som ikkje har støtte i terrenget i nedkant og som vil gjere det mykje lettare for eit skred å starte.

Søkk og juv
Dersom ein er i eit terreng med bekkedalar, søkk og juv når det kjem eit skred, risikerer ein å få mykje meir snø over seg. Dess meir snø ein får over seg, dess mindre er sjansen for overlevelse.

Store steinar eller skog
Skred i terreng med store steinar eller skog er lite gunstig. Bråstopp mot stein eller tre kan medføre stor skade og i verste fall daud. Bråstoppen kan vere fatal i seg sjølv, men nesten like gale er det at snøen pressar på bakfrå og vil føre til endå større skade eller sikrare daud.

Rullande terreng og spenningsfelt i snøen
Terrengforskjellar kan gi små lokale leheng og spenningsområde i snøen. Ein har tre spenningsfelt i snøen: Like ved kulen der snøen blir brattare, midt i henget om det er forhald som tilseier fenomenet med stangvegg, og i botnen av henget.



Kjeldehenvising
Nes, C.L. (2012), Skikompis. Førde: Selja forlag.